هر آنچه در مورد شیر یکطرفه باید بدانیم!

شیر یکطرفه چیست؟

در سال 1907 فردی به نام فرانک کاتر برای رفع برگشت میعان در لوله، شیر یکطرفه با ساختاری بسیار ساده ساخت که آن را تسلا نامید و در سال 1920 حق اختراع آن را به سبب استقبال بی‌نظیر به نام خود ثبت نمود. 

شیر یکطرفه یا غیر قابل برگشت عبارت است از شیری که دارای دو درگاه می باشد و اثر اختلاف فشار بین دو طرف آن، اجازه حرکت میعان  و گاز  در جهت مخالف را نمی دهد. به عبارت دیگر، همان‌طور که از اسم شیر یکطرفه بر می‌آید، سیال فقط از یک طرف آن می‌تواند وارد شود و زمانی که در یک مسیر جریان قرار می‌گیرد جریان سیال از طریق مخالف آن غیرممکن است.

همچنین این شیر در لوله‌های متصل به سیستم‌های ثانویه مانند انشعابات که ممکن است فشار آن‌ها بیش از سیستم اصلی باشد، به کار می‌رود تا مانع ورود سیال از سیستم ثانویه به سیستم اصلی گردد.

شیر یک‌طرفه در خطوط انتقال سیال که ممکن است برگشتن سیال برای سیستم مضر باشد و یا جهت حرکت سیال بر خلاف جاذبه باشد، به‌منظور کنترل عدم بازگشت سیال به‌کار می‌­رود.

بر روی شیرهای یک­طرفه جهت جریان با یک پیکان مشخص می­‌شود و هنگام نصب باید به جهت جریان دقت شود؛ چرا که اگر شیر در جهت اشتباه نصب شود ممکن است خسارات جدی به سیستم وارد کند. 

شیر خودکار، با فشار سیال عمل می‌کند و وسیله کنترلی خارجی در آن وجود ندارد. مزیت آن این است که تا زمانی که فشار سیال به حد لازم نرسد شیر عمل نمی ­کند. شیر یک­طرفه تنها شیری است که نیاز به اپراتور ندارد و تنها فشار سیال برای عمل کردن آن نیاز است. به همین جهت به آن شیر خودکار نیز گفته می‌شود. 

در سیستم هایی که پمپ در آن به کار رفته است، محل قرارگیری شیر یک­طرفه بعد از پمپ است. زیرا بازگشت جریان به داخل پمپ عملکرد پمپ را مختل می ­کند. به همین دلیل است که به این شیر، شیر یکرفه پمپ آب نیز گفته می شود. هم­چنین در محل ورودی آب ساختمان نیز از شیر یکطرفه استفاده می ­شود تا در صورت قطع آب، آب موجود در لوله ­های ساختمان به لوله اصلی برنگردد. علاوه براین، استفاده دیگر شیر یک­طرفه در ورودی آب­­گرمکن و به منظور خالی شدن آب آن در شرایط خاص مانند شکستگی لوله و ... می باشد. 

شیرهای یک­طرفه انواع مختلفی دارند که بر اساس نوع کارکرد، جنس بدنه و نوع سیال طبقه­ بندی می ­شوند.

ویدئو: شیر یکطرفه دریچه ای چگونه کار می کند؟

راهنمای خرید شیر یکطرفه

انتخاب دقیق سایز و متریال شیر یکطرفه از این جهت حائز اهمیت است که سبب می ­شود از محصول مناسب برای کارکرد مدنظر استفاده شود که این امر، رضایت از یک خرید مطمئن و مناسب را به دنبال خواهد داشت. بهتر است برای انتخابی درست و مقرون به صرفه چندین نکته را همزمان مد نظر داشته باشید :

1. انتخاب جنس: برای انتخاب مناسب‌ترین متریال برای شیر یکطرفه، باید ابتدا کاربرد شیر را از نظر جنس و ویژگی­‌های سیال عبوری مشخص کرد. سپس متریال متناسب با ویژگی سیال عبوری برای شیر در نظر گرفته شود.   
2. انتخاب سایز و تعیین فشار کاری: پس از تعیین متریال شیر، باید سایز و فشار کاری شیر را متناسب با سیستمی که شیر قرار است در آن به کار گرفته شود، تعیین کنید. 
3. قیمت: در صورتی کهپس از مشخص کردن جنس و کارکرد شیر یکطرفه، بیش از یک گزینه در اختیار داشتید، انتخاب شیری در الویت است که نسبت به کارایی قیمت مناسب تری دارد. به عبارتی، معیار قیمت می تواند بر انتخاب از میان برندهای مختلف تولید کننده شیر مدنظرتان تاثیرگذار باشد.
4. اصالت شیر یکطرفه: با توجه به اینکه جنس تقلبی سرمایه مالی و زمانی شما را هدر می دهد و ممکن است سبب خسارت های جبران ناپذیری گردد، ضمن اینکه ضمانت برگشت کالا برای جبران زیان آن وجود ندارد پس قبل از نهایی کردن فرایند انتخاب و خرید حتما از اصالت کالا اطمینان حاصل کنید. 

در صورتی که در رابطه با انتخاب شیر یکطرفه و حصول اطمینان از اصالت محصول سوالی داشتید با کارشناسان ولو ایران تماس حاصل فرمایید. کارشناسان ما تا طی فرایند تصمیم گیری و خرید همراه شما خواهند بود.

تفاوت شیر خودکار، شیر یکطرفه و چک ولو

چک ولو در حقیقیت همان شیر یکطرفه است که به دلیل عملکرد اتوماتیک (که مانع از برگشت سیال در لوله می گردد)، شیر خودکار نیز نامیده می شود، به همین دلیل این عناوین به جای یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرند و عملا تفاوت عملکردی ندارند.

 علاوه بر این برخی نام­‌گذاری­‌ها از قبیل شیر یکطرفه فاضلاب، شیر یکطرفه پمپ آب، شیر یکطرفه هوا و آب نیز به صورت محاوره‌­ای استفاده می‌شوند که عملا به دلیل محل مورد استفاده شیر یکطرفه و کارکرد مورد انتظار از آن است.  

کاربرد شیر یکطرفه

شیر یکطرفه دارای کاربردهای مختلفی چه در صنعت و چه در تاسیسات ساختمانی است. که من جمله این کاربردها میتوان به استفاده مکرر در صنعت در زمینه هوا، آب، پمپ آب، و فاضلاب نیز اشاره کرد. علاوه بر این، در هر سیستم انتقال سیالی که بازگشت جریان، اثرات زیان باری داشته باشد و یا در سیستم مجاز نباشد، از شیر یکطرفه استفاده می شود.

انواع شیر یکطرفه بر اساس جنس  

 شیرهای یکطرفه همانند سایر شیرآلات از متریال مختلفی تولید می شوند که هر کدام کاربرد و ویژگی های خاص خود را دارا است. انواع شیر یکطرفه بر اساس جنس عبارت است از شیر یکطرفه برنجی، شیر یکطرفه چدنی، شیر یکطرفه فولادی، شیر یکطرفه استنلس استیل و شیر یکطرفه UPVC اشاره کرد. 

شیر یکطرفه برنجی 

شیر یکطرفه برنجی از جنس برنج ریخته گری تولید می شود که به هیچ عنوان اجازه نشت آب را نمی دهد و به راحتی در زمان خراب شدن بدون باز یا بسته کردن پیچ و مهره تعویض می گردد. شیر یکطرفه برنجی عموما به دو دسته دریچه ای و فنری تقسیم می­ شود. برندهای متفاوت و مطرحی در این زمینه فعالیت می کنند که از این میان می توان به سیم ایتالیا، کیز ایران و یورک اشاره کرد. 

شیر یکطرفه برنجی دریچه‌ای و فنری سیم ایتالیا 

شیرهای یکطرفه برنجی سیم ایتالیا که در زبان محاوره ­ای شیر یکطرفه ایتالیایی نیز نامیده می­ شوند دو نوع هستند. این دو نوع عبارتند از شیر یکطرفه برنجی دریچه ای سیم ایتالیا وشیر یکطرفه برنجی فنری سیم ایتالیا. 

هر دو نوع شیر یکطرفه سیم ایتالیا منطبق با الزامات استاندارد ایزو 9001 تولید می شوند و تست آن مطابق با استاندارد EN 12266-1 صورت می گیرد. تفاوت اصلی دو نوع مختلف شیر یکطرفه سیم ایتالیا در فشار و دمای کاری آن­هاست. شیر یک طرفه فنری سیم ایتالیا برای فشار کاری 20 بار و دمای کاری (10-) تا 110 درجه سانتیگراد مناسب است در حالی که شیر یکطرفه دریچه ای سیم ایتالیا برای فشار کاری 16 بار و دمای کاری (10-) تا 150 درجه سانتیگراد طراحی شده است.

شیر یکطرفه دریچه‌ای و فنری کیز ایران 

شیر یکطرفه کیز ایران غالبا در شبکه های آبرسانی شهری، تأسیسات حرارتی ساختمان، مصارف صنعتی، پمپ ها، شبکه های نفت و روغن رسانی و درمجموع در شبکه هایی که حرکت سیال از یک طرف مجاز و از خلاف جهت غیر مجاز باشد، مورد استفاده قرار می گیرد. انواع شیرهای یکطرفه کیز ایران عبارتند از: شیر یکطرفه دریچه ای کیز ایران، شیر یکطرفه فنری کیزایران و شیر سوپاپی کیز ایران.

محاسن و مزایای شیر یکطرفه کیز ایران عبارت است از:

• مقاومت دربرابر خوردگی و فرسودگی
• مقاومت دربرابر رسوب پذیری
• آب بندی به طورکامل
• بی صدا بودن هنگام باز و بسته شدن دریچه
• باز شدن سوپاپ با حداقل فشار سیال (در نوع فنری)

تعبیه یک عدد لاستیک آببندی از جنس NBR بر روی دریچه استیل باعث آببندی صددرصد در ناحیه آبرو و از بین بردن صدا بر اثر ضربه ای که دریچه به بدنه شیر در زمان باز و بسته شدن دریچه به وجود می آورد، شده است.

علاوه بر این، شیر یکطرفه روپیچ نیز از دیگر انواع شیر یکطرفه کیز ایران است. 

شیر یکطرفه چدنی

این شیرآلات از جنس آلیاژهای چدن که دارای ۹۵% آهن، کربن و سیلیسیم است ساخته شده اند که در زمینه صنعت هایی مانند نیروگاه، نفت و پتروشیمی، کارخانجات، صنایع غذایی و ... کاربرد دارند و به طور معمول از چند جز ازجمله بدنه، مجرا، نشیمنگاه، ساقه، مجرابند و... تشکیل می شوند. از برندهای معتبر در تولید شیر یکطرفه چدنی میتوان به برند میراب و فاراب اشاره کرد. 

انواع شیر یکطرفه چدنی میراب 

شیرآلات اتوماتیک یا شیرآلات یکطرفه چدنی میراب به طور کامل با واکنش به جریان و فشار تولید شده توسط جریان‌های عبوری از داخل آن­ها فعال می‌شوند.

شیر یکطرفه چدنی میراب همچنین به عنوان شیرآلات بدون بازگشت نیز شناخته می‌شود، این شیرآلات به جریانات مایع، هوا و یا گاز‌ در در یک جهت اجازه جریان می‌دهند و مانع از جریان بازگشتی می‌شوند.

شیر یکطرفه دریچه‌ای فلنج‌دار میراب 

شیر  یکطرفه دریچه ای میراب در صنایع مختلفی که از سیالاتی همچون آب خام، آب دریا، آب آشامیدنی، گاز و بخار در آن‌‌ها استفاده می‌شود، کاربرد دارد. طراحی خاص این نوع از شیرآلات صنعتی طوری است که سروصدای کمی دارد و افت فشار آن‌‌ها پایین است. به وسیله قطعه ای پلاستیکی آببندی می‌شوند و مناسب برای عبور مواد جامد همچون فاضلاب نیز می‌باشند.

جهت دانلود کاتالوگ، مشخصات فنی و دستورالعمل نصب و نگهداری شیر یکطرفه سوپاپی مکش میراب بر روی هریک از موارد مدنظرتان کلیک نمایید.

شیر یکطرفه ویفری لولایی میراب

شیر یکطرفه ویفری لولایی میراب به‌گونه‌ای است که یک صفحه مسدودکننده با حرکت آونگی عمل باز شدن مسیر جریان و ممانعت از بازگشت را انجام می‌دهد. شیر یکطرفه ویفری، بدون فلنج و بدنه باریک است و در تاسیسات ساختمان‌ها، فاضلاب‌ها، موتورخانه‌ها، کشاورزی و ... مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

آب خام و آب آشامیدنی تا دمای ۷۰ درجه سانتی گراد می‌توانند سیالات مناسب برای این شیر باشند. از مزایای این شیر به کوچک بودن و کم حجم بودن و همچنین افت فشار کم می‌توان اشاره کرد.

 جهت دانلود کاتالوگ و مشخصات فنی شیر یکطرفه ویفری لولایی میراب بر روی هریک از موارد مدنظرتان کلیک نمایید.

شیر یکطرفه وزنه‌ای میراب 

این نوع از شیرآلات صنعتی در زمانی که فشار سیال در زمان برگشت نسبت به فشار زمان رفت بیشتر باشد، جریان را با بسته شدن شیر قطع می‌کند و بدین ترتیب می‌توان سرعت بسته شدن را تنظیم کرد. این شیرها برای انواع آب‌ها تا ۷۰ درجه سانتی گراد و برای گاز تا دمای ۱۰۰ درجه سانتی گراد مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربرد شیر یکطرفه وزنه‌ای در صنایع آب و فاضلاب، کشاورزی، شبکه‌های انتقال آب و ... است. 

جهت دانلود کاتالوگ، مشخصات فنی و دستورالعمل نصب و نگهداری شیر یکطرفه وزنه ای میراب بر روی هریک از موارد مدنظرتان کلیک نمایید. 

شیر یکطرفه وزنه‌ای ترمزدار میراب 

شیر یکطرفه وزنه‌ای ترمزدار میراب دارای ترمز هیدورلیکی بوده و سبب تنظیم سرعت باز و بسته شدن پروانه می‌شود. این کار از ضربه جلوگیری می‌کند. کاربرد این شیر در مواقعی است که می‌خواهیم مقدار جزیی از آب یا سیال برگردد و پروانه باید با تاخیر بسته شود، که همانطور که گفته شد می‌توان این سرعت را تنظیم نمود. جنس این نوع از شیرآلات صنعتی می‌تواند از آلومینیوم، استنلس استیل و فولاد باشد. سیالات مناسب برای این شیر نیز آب آشامیدنی، آب دریا و آب خام می‌باشد. 

جهت دانلود کاتالوگ، مشخصات فنی و دستورالعمل نصب و نگهداری شیر یکطرفه وزنه ای ترمزدار میراب بر روی هریک از موارد مدنظرتان کلیک نمایید.

شیر یکطرفه نازل‌دار میراب 

شیر یکطرفه نازل دار میراب در صنایع مختلف آب و فاضلاب، موتورخانه، تصفیه خانه و برای انتقال آب مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نوع از شیرآلات صنعتی می‌توانند از جنس‌های آلومینیوم، استیل، چدن و یا فولاد باشند. این شیرها افت فشار بسیار پایینی دارند و همچنین طراحی آن‌ها به گونه‌ای است که حجم کمی داشته و در جاهایی که از نظر فضا و وزن محدودیت وجود داشته باشد، گزینه مناسبی هستند. این شیرها از استحکام بالایی برخوردارند به همین دلیل می‌توانند در پالایشگاه، صنایع گاز، نیروگاه‌ها و .. مورد استفاده قرار بگیرند.

جهت دانلود کاتالوگ، مشخصات فنی و دستورالعمل نصب و نگهداری شیر یکطرفه نازل دار میراب بر روی هریک از موارد مدنظرتان کلیک نمایید.

شیر یکطرفه سوپاپی مکش میراب

در شیر سوپاپی مکش میراب، یک دیسک، کار آببندی را انجام می‌دهد، این شیرها بسیار بی‌سروصدا هستند و قابلیت نصب به صورت‌های افقی و عمودی را دارند از شیرهای یکطرفه سوپاپی مکش‌ میراب می‌توان در صنایع آب و فاضلاب، آتشنشانی، شبکه‌های انتقال و توزیع آب و... استفاده کرد. آب خام و آب آشامیدنی تا دمای ۷۰ درجه سانتی گراد، سیالات مناسب برای این نوع از شیرآلات صنعتی هستند. 

جهت دانلود کاتالوگ و مشخصات فنی شیر یکطرفه سوپاپی مکش میراب بر روی هریک از موارد مدنظرتان کلیک نمایید.

شیر یکطرفه فنردار میراب 

ویژگی‌های این نوع از شیرآلات صنعتی نیز همچون شیر یکطرفه سوپاپی مکش است. افت فشار کم، طراحی خاص و کم حجم، آببندی توسط دیسک متحرک و ... از جمله این ویژگی‌ها می‌باشند. این شیرآلات صنعتی می‌توانند از جنس چدن، آلومینیوم، فولاد و استیل باشند و در صنایع مختلف کاربرد دارند. 

جهت دانلود کاتالوگ، مشخصات فنی و دستورالعمل نصب و نگهداری شیر یکطرفه فنردار میراب بر روی هریک از موارد مدنظرتان کلیک نمایید.

دریچه تخلیه میراب 

کاربرد این نوع از شیرآلات صنعتی برای انتقال آب خام و یا آب آشامیدنی است و جنس آن‌ها می‌تواند از نوع فولاد و یا چدن باشد. درجه حرارت سیال در دریچه تخلیه میراب باید تا ۷۰ درجه سانتی گراد باشد. کار این دریچه این است که آب و فاضلاب را به فضای بیرون می‌راند. همچنین این دریچه مانع از ورود عوامل محیطی و جانوران به داخل لوله نیز می‌شود. 

جهت دانلود مشخصات فنی دریچه تخلیه میراب بر روی هریک از موارد مدنظرتان کلیک نمایید.

شیر یکطرفه UPVC

شیر یکطرفه یو پی وی سی کارکردی مشابه با سایر شیرهای یکطرفه دارد و با اختلاف فشار سیال در دو طرف آن در جهت جریان فعال می­ شود. این شیرها از نظر ساختمان به سه دسته چسبی، یکسردنده و دوسردنده و از نظر عملکرد به شیر یکطرفه توپی UPVC، شیر یکطرفه دریچه ای UPVC، شیر یکطرفه فنردار UPVC و شیر یکطرفه بین فلنجی UPVC تقسیم می شوند. گستره سایز شیرآلات UPVC  از ۱۶ تا ۳۱۵ میلیمتر است. برای مشاهده شیرآلات UPVC به این صفحه مراجعه نمایید.

شیر یکطرفه استنلس استیل 

شیر یکطرفه استنلس استیل نوعی دیگر از شیرهای یکطرفه است که از استیل ضد زنگ با آلیاژی نزدیک به  11% کروم ساخته شده است. این نوع از متریال در برابر هوا و رطوبت دچار لکه یا زنگ زدگی نمی شود و در برابر دمایی برابر 400 سانتیگراد مقاوم است. ضمن اینکه بهترین انتخاب برای محیط های خورنده می باشد. شیر یکطرفه استلس استیل از لحاظ سیال عبوری به دو دسته متفاوت تقسیم می شوند. نوع 304 این جنس برای محیط هایی با خوردندگی متوسط ( اسید ) و نوع 316 آن برای محیط هایی با  خورندگی بالا  (هم اسید و هم آب شور ) استفاده می شود. در نتیجه مقاومت نوع 316 نسبت به 304 در محیط های خورنده بیشتر است.

برای استعلام لیست قیمت شیر یکطرفه استنلس استیل با ما تماس بگیرید.